Ραδιόφωνο Βυζαντινή Μουσική | 1
Ραδιόφωνο Βυζαντινή Μουσική | 1 Προεόρτιες Καταβασίες Χριστουγέννων
Ποίημα ἀνωνύμου ιβ΄ αἰῶνος
καὶ μέλος Πέτρου Μπερεκέτου τοῦ Γλυκέως (Ϯ1725).
ᾨδὴ α’.
Χριστὸς ἐν πόλει Βηθλεὲμ βρεφουργεῖται
τὴν ἡμῶν ὡς εὔσπλαχνος καινουργῶν φύσιν·
προθύμως δεῦτε γηγενεῖς τῇ καρδίᾳ
ᾆσμα μελῳδὸν ᾄσωμεν τῷ Δεσπότῃ·
εἰς αἰῶνας ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται.
ᾨδὴ γ’.
Ὑψιμέδων ἄναρχε εὐμενὲς Λόγε,
ἐπίβλεψον πρόσχες μοι δακρυῤῥοούσῃ
ἡ σεπτὴ ἐβόα σοι πρόπαλαι Ἄννα·
ἀλλ᾿ ὡς ἐκείνης ἤκουσας θρηνῳδούσης
καὶ ἡμῶν στερέωσον τὰς φρένας, ἄναξ,
τοῦ ἀξίως ἀνυμνεῖν σε σοῖς γενεθλίοις.
ᾨδὴ δ’.
Ἀββακοὺμ τὴν ἔνδοξόν σου παρουσίαν
αὖθις, Λόγε, προϊδὼν ἐμελῴδει
ἀκήκοα, Δέσποτα, ὅτι ἐξ ὄρους
ἁγίου ἥξεις εἰς βροτῶν σωτηρίαν
καὶ δέους πλήρης γεγονὼς ἀνακράζω
ὡς μεγάλα τὰ ἔργα, Χριστέ μου, τῆς σῆς δόξης.
[Ἀκηκοὼς ὁ προφήτης, Χριστέ, τὴν ἀκοήν σου
ἐφοβήθη, ὅτι μέλλεις ἐκ Παρθένου προελθεῖν.
Καὶ ἐβόησε τρόμῳ· δόξα τῇ δυνάμει σου, Κύριε.]
ᾨδὴ ε’.
Ὦ παντεπόπτα τῶν ἀνάκτων τὸ κλέος
τίς σου τὸ φιλάνθρωπον γηγενῶν οὐ θαυμάσει;
ἐν γῇ γὰρ ὤφθης μὴ λιπὼν τὰ πατρῷα
σήμερον πᾶσαν ἐγκαινίζων τὴν φύσιν
καὶ εἰρήνην ὡς μόνος εἰρηνάρχης βραβεύων.
ᾨδὴ ς’.
Εἰς βυθὸν ἀπωλείας ἡ ταλαίπωρος φύσις
Χριστέ μου Λόγε, καταντήσασα πάλαι
ἔκειτο φεῦ μοι! σκοτεινοῖς ἐν κευθμῶσιν·
ἐπεὶ δὲ τῇ σῇ θεϊκῇ δυναστείᾳ
πρὸς οὐρανῶν μετέβη τὰ τερπνότατα κάλλη·
θύσω σοι, σῶτερ, ἐβόα, θυσίαν αἰνέσεως.
ᾨδὴ ζ’.
Ὡς οἱ παῖδες πάλαι σοι κράζομεν, Λόγε·
γενοῦ σῶν δούλων ἕρκος φύλαξ καὶ σκέπη
καὶ σῶσον πάντας προσβολῆς ἐναντίας
ὅπως ὑμνοῦντές σε σοῖς γενεθλίοις
εἰς αἰῶνας λέγομεν· εὐλογητὸς εἶ.
ᾨδὴ η’.
Νεουργὲ τοῦ σύμπαντος κόσμου καὶ σῶστα
ὑμνεῖ σε πᾶσα μετ᾿ ἀγγέλων ἡ κτίσις
σκιρτᾷ χορεύει καὶ ἀγάλλεται τρόμῳ,
εὐλογεῖτε λέγουσα πάντα τὰ ἔργα
τὰ σεπτὰ Γενέθλια τοῦ λυτρωτοῦ μου
σὺν ἐμοὶ εἰς αἰῶνας πόθῳ ὑπερυψοῦντα.
ᾨδὴ θ’.
Χαίροις, πάναγνε θεοδέγμον Μαρία,
χαίροις, ἄχραντε τῶν πεπτωκότων βάσις·
ἐν σοὶ γὰρ ὤφθη σήμερον ὁ Δεσπότης
ὦ θαῦμα! καινουργῶν τοὺς φθαρέντας
καὶ πρὸς φῶς ἐπανάγων τὸ ἀνέσπερον, κόρη.
Ραδιόφωνο Βυζαντινή Μουσική | 1 Προεόρτιες Καταβασίες Χριστουγέννων
Σύμφωνα με τον π. Σπυρίδωνα Αντωνίου, είναι ποίημα του Ιωάννου Αρκλά, που πιθανώς ταυτίζεται με τον Ιωάννη Δαμασκηνό (βλ. Αντωνίου, Το Ειρμολόγιον και η παράδοση του μέλους του, Αθήναι 2004 , σσ. 74, 381)
Νομίζω ότι μετρικά έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον το ποίημα αυτό. Αφενός, γιατί δεν κάνει την (τεχνητή) προσπάθεια να κρατήσει τις ποσότητες (μακρό-βραχύ), όπως γίνεται στις ιαμβικές καταβασίες. Είναι έμμετρο με τη σύγχρονη σημασία.
Αφετέρου, γιατί δεν τηρείται παντού η δωδεκασυλλαβία, κι αυτό δίνει ευχάριστη ρυθμική ποικιλία (πβ. τίς σου τὸ φιλάνθρωπον γηγενῶν οὐ θαυμάσει;).
Το γεγονός ότι στις ιαμβικές καταβασίες (Χριστουγέννων, Θεοφανείων, Πεντηκοστής) τηρείται η παροξυτονία τους δίνει ένα άκουσμα (για το σύγχρονο αυτί) πολύ πιο “έμμετρο” από αυτό του ιαμβικού τριμέτρου της αρχαίας τραγωδίας.
Μάλλον δεν είμαι ο πλέον ειδήμων, αλλά να πώ ότι το μέτρο είναι ο Βυζαντινός δωδεκασύλλαβος, δηλ. η εξέλιξη του αρχαίου ιαμβικού τριμέτρου.
Το αρχαίο τρίμετρο ήταν ποσοτικό μέτρο, όμως στη Βυζαντινή εποχή, παρόλο που υπάρχει η προσπάθεια για να γραφτεί με βάση την ποσότητα (μακρά και βραχέα), έχει και χαρακτηριστικά που έχουν σχέση με τον δυναμικό τόνο (δηλ. τον Νεοελληνικό), όπως π.χ. το ότι οι στίχοι είναι σχεδόν πάντα παροξύτονοι.
Να συμπληρώσω ό,τι σε τυπικά δεν προβλέπονται αυτές οι καταβασίες, αλλά προβλέπονται σε λειτουργικό βιβλίο για την Κυριακή προ των Χριστουγέννων, το Ανθολόγιο Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου, Χρονολόγηση: τέλη 15ου – πρῶτο μισὸ 16ου αἰ. τοῦ χειρογράφου κώδικος Ms. Lesbiacus Leimonos 94,
α)Παρισινός μεμβράνινος μουσικός της Εθνικής Βιβλιοθήκης των Γάλλων υπ᾿ αριθμ. 220 Coislin, ιγ΄ αι
β) Μεγίστης Λαύρας μεμβράνινος υπ᾿ αριθμ. Β 32, ιγ΄ αι.
Εκεί αναφέρονται βέβαια (άνευ ποιητού) ως ειρμοί της εορτής των Χριστουγέννων.
Σύνηθες το φαινόμενο σε μεγάλες εορτές να έχουμε σε πηγές περισσότερους του ενός ειρμού, όπως έχουμε και διπλά ή τριπλά Κοντάκια.
Ραδιόφωνο Βυζαντινή Μουσική | 1
Ποιήματα | για την Κωνσταντινούπολη | 1+6 Ευάγγελος Πέππας
Ευάγγελος Πέππας | συνέντευξη καρδιάς | Παλμός
Ραδιόφωνο Ορθοδοξία | 6 Αντίληψη του Υπερβατικού Α.Κογγίδου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΟΜΙΚΗ INTERNET ΤΟΥ POETS-RADIO.NET ΕΔΩ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΡΗΤΟΥ ΕΔΩ
Γιατί να γίνεις Μέλος | Why become our member | Join our Team
Δύο Tρόποι για να γίνετε Mέλος στην Oμάδα του Poets-Radio
Poets Radio is an internet radio station, Greece providing developers Greek poetry music, culture and information. Culture Information Music. Suggest an update. Visit the Radio’s website · Facebook ·
Ραδιόφωνο Βυζαντινή Μουσική | 1
“Η Φωνή της Ποίησης και του Πολιτισμού”
Ελάτε στην ομάδα μας!
Το Poets-Radio.net μαζί σας σε έναν πολιτιστικό πολυχώρο με συνεντεύξεις, βιβλιοπαρουσιάσεις και βιβλιοκριτικές,
αρθρογραφία και ενημερωτικές εκπομπές με συμμετοχή συγγραφέων και καλλιτεχνών.
Το Poets-Radio στηρίζει και προωθεί τους νέους δημιουργούς, κάθε Τέχνης, και όχι μόνον!
Ενημερωθείτε πως θα γίνετε μέλη μας και τι ακριβώς σημαίνει αυτό, στέλνοντας το έργο σας το βιογραφικό σας. Μία φωτογραφία του έργου σας και μία προσωπική στο poetsradioarts@gmail.com. Ώστε να αναρτήσουμε άμεσα στην σελίδα μας και θα επικοινωνήσουμε μαζί σας.
Poets-Radio.net radio is a cultural multi-site with interviews, books presentation , book reviews, articles and newsletters featuring writers andartists. Poets-Radio supports and promotes new creators, every form of Art, and many more!See how to become a member by sending us your CV, a pesronal photo and of your work and your work to poetsradioarts@gmail.com.Then we will post directly on our website your data and we will soon contact you.
Ραδιόφωνο Φιλοσοφία | 1
Ο σταθμός μας είναι στις πρώτες (πάνω από 400) σελίδες παγκοσμίως στην Google.
Κάντε κλικ στις αντίστοιχες κατηγορίες να το διαπιστώσετε!
Δώστε έμφαση στο πλήθος επισκεπτών σε κάθε σελίδα!
Τμήμα Επικοινωνίας και Διαφήμισης
Poets–Radio/Arts–Packages
Ενημερώσου Πως Θα Γίνεις Μέλος μας!
Στείλτε μήνυμα τώρα εδώ:
