ΦΟΡΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΣΤΙΧΟΥΣ ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΦΥΛΑΧΤΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ
Λευτέρης Παπαδόπουλος | στίχοι
«Άπονη ζωή, μας πέταξες στου δρόμου την άκρη, μας αδίκησες
ούτε μια στιγμή, δεν ήρθες να μας διώξεις το δάκρυ, μας κυνήγησες…», έγραφε το 1963 ο Λευτέρης Παπαδόπουλος για την φτώχια και την ανέχεια. Βιωματικός στίχος, έντονος. Πόσο άραγε θα ταίριαζε και στο σήμερα, έπειτα από πενήντα πέντε χρόνια;
Ξεκινώντας να διαβάζω στίχους του, αφέθηκα στο ταξίδι των σκέψεων και των αισθημάτων, ξεχνώντας σε πολλές περιπτώσεις πως αυτοί είχαν γραφτεί σχεδόν μισό αιώνα πίσω. Στίχοι που θα ταίριαζαν στο σήμερα, σε αυτό το έντονο παρόν που το αίσθημα είναι βαθύ, ίσως ακραίο και σίγουρα κουβαλά πολύ πόνο.
Το 1968 τραγουδά η Μαρινέλλα «Άμα δείτε το φεγγάρι» και «Άνοιξε πέτρα» σε μουσική Μίμη Πλέσσα και στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Στίχοι με έντονο συναισθηματισμό και μια ερωτική απελπισία μέσα τους. Κομμάτια που αγαπήθηκαν ιδιαίτερα από το ελληνικό κοινό εκείνης της εποχής μα και της μετέπειτα. Τραγούδια που φτάνουν στ’ αυτιά μας ως σήμερα και ακούγονται το ίδιο ένθερμα με τότε, τολμώ να πώ. Την ίδια χρονιά με τον ίδιο συνθέτη βγάζουν τα εξής τραγούδια : «Θα πιω απόψε το φεγγάρι», «Καμαρούλα», «Τι σου ‘κανα και πίνεις». Καθώς επίσης το ίδιο έτος συνεργάζεται και με τον Μάνο Λοϊζο και βγαίνουν τα τραγούδια «Δελφίνι δελφινάκι», «Το παλιό ρολόι», «Η δουλειά κάνει τους άντρες» και με τον Γιάννη Σπανό τα τραγούδια
« Γειτονάκι μου», «Πες πως μ’ αντάμωσες. Στίχοι οι περισσότεροι βαθιά ερωτικοί, που άγγιξαν την ψυχή καθενός ξεχωριστά. Με στοιχεία πολλές φορές φανταστικά καταφέρνει να ξυπνά το αίσθημα και να βρίσκει άμεση ανταπόκριση από τον ακροατή, που ταυτίζεται με την ιστορία που αφηγείται ο στίχος. Δεν παραλείπει με τους στίχους του να μιλά για τον καθημερινό μόχθο, για τις δυσκολίες της ζωής και τη δύναμη του ανθρώπου.
Το 1969 μας μιλά για «Μια Κυριακή» σε μουσική Γιάννη Σπανού, το ίδιο έτος «Ξημερώνει η Κυριακή» σε μουσική Μίμη Πλέσσα και το 1977 μας μιλά για «όλες του κόσμου οι Κυριακές» σε μουσική Χρήστου Νικολόπουλου. Τρία κομμάτια διαμάντια στην ελληνική μουσική. Τόσο διαφορετικά το ένα με το άλλο, τα οποία έχουν αφήσει το στίγμα τους μέσα στα χρόνια.
Το 1970 γράφει στίχο ποίηση, που όποτε φτάνει στ’ αυτιά μου με κάνει να ανατριχιάζω .Ο λόγος για το τραγούδι «Σεβάχ ο θαλασσινός» σε μουσική Μάνου Λοϊζου. Στίχος λυρικός, που μένει ανεξίτηλος στο διάβα των χρόνων.
Στο φιλντισένιο μου μαρκούτσι
γαλέρες έρχονται και πάνε
ρεσάλτα κάνουνε οι μούτσοι
κι οι πειρατές μεθοκοπάνε
στο καπηλειό το λιμανίσιο
Θάλασσα πικροθάλασσα
γιατί να σ’ αγαπήσω
Σαρακηνοί και Βενετσάνοι
πιάνουν και δένουν στο κατάρτι
ελόγου μου τον καπετάν Γιάννη
το παλληκάρι τον αντάρτη
τον άντρακλα τον πελαγίσιο
Θάλασσα πικροθάλασσα
γιατί να σ’ αγαπήσω
Κι εκεί στου μακελειού την άψη
δαγκώνω τα σχοινιά τα λύνω
και μα τον Άγιο Κωνσταντίνο
όλους τους ρίχνω μες στη χάψη
δεμένους με τα χέρια πίσω
Θάλασσα πικροθάλασσα
πώς να μη σ’ αγαπήσω;
Το ίδιο ακριβώς έτος γράφεται ένα ακόμα κόσμημα, σε μουσική πάλι του αξέχαστου Μάνου Λοϊζου, ντυμένο με τη φωνή του Γιώργου Νταλάρα. Το κομμάτι « Έχω ένα καφενέ». Και ποιος δεν το γνωρίζει και ποιός δεν το έχει τραγουδήσει;
Έχω ένα καφενέ,
στου λιμανιού την άκρη,
τον έχτισε το δάκρυ
αυτών που μένουνε
και περιμένουνε.
Έχω ένα καφενέ,
που ακούει όλο τα ίδια,
για μπάρκα και ταξίδια,
αυτών που μένουνε
και περιμένουνε.
Έχω ένα καφενέ,
ένα παλιό ρημάδι,
αχ να ‘τανε καράβι,
γι αυτούς που μένουνε
και περιμένουνε.
Οι στίχοι διαδέχονται ο ένας τον άλλον και οι επιτυχίες είναι αμέτρητες. Άλλες φορές η θλίψη είναι πρωταγωνίστρια, άλλες ο ατελέσφορος έρωτας κι άλλες η αγάπη και οι όμορφες στιγμές. Περιγράφει δηλαδή τις διάφορες εκφάνσεις του ανθρώπινου συναισθήματος.
Ο Μανώλης Μητσιάς το 1970 τραγουδούσε «Αυτά τα χέρια» σε μουσική Δήμου Μούτση. Ένα τραγούδι που έκτοτε το έχουμε ακούσει άπειρες φορές. Στίχος που μιλά αμέσως μέσα μας και μας συνεπαίρνει.
Ποια χέρια πήραν, πήραν τα κεριά
κι ήρθε ξανά, κι ήρθε ξανά το βράδυ.
Και δεν μπορεί η παρηγοριά
να μ’ εύρει στο, να μ’ εύρει στο σκοτάδι.
Αυτά τα χέρια είναι δικά σου
και τα ’χεις στείλει για να με δικάσουν.
Είναι μαχαίρια που ’χουν τ’ όνομά σου,
αυτά τα χέρια, τα χέρια τα δικά σου.
Ποια χέρια γίναν, γίνανε σπαθιά,
Χριστέ και Παναγιά μου
κι από το στήθος, στήθος μου βαθιά,
θα κόψουν την, θα κόψουν την καρδιά μου.
Ποιός είναι αυτός που δεν έχει τραγουδήσει επίσης το «Σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες» και το «Βρέχει φωτιά στην στράτα μου», σε μουσική Μίμη Πλέσσα(1970). Το «Δε θα ξαν’ αγαπήσω», το «Αχ χελιδόνι μου» και το «Παραμυθάκι μου» σε μουσική Μάνου Λοϊζου. (1970 και 1971).
Αγαπημένος μου στίχος απ’ τους χιλιάδες που έχει γράψει είναι αυτός που μιλά για την ξενιτιά και την απαξίωση του πλούτου, με ένα παράπονο, τόσο παραστατικά. Στίχος που όταν ακούω μια συγκίνηση με διαπερνά. Το τραγούδι είναι το «Ανεστάκι» σε μουσική Νίκου Τάτση που κυκλοφόρησε το 1977 και το πρωτοακούσαμε από την υπέροχη φωνή της Χαρούλας Αλεξίου.
Δε θέλω εγώ παινέματα
παρηγοριές και ψέματα,
δεν θέλω εγώ παινέματα
να γιατροπορευτώ.
Θέλω το γιο μου το Ανεστάκι
που ‘ναι στη ξενιτιά,
αχ το μικρό μου καπετανάκι,
που δε μου γράφει πια.
Χαρείτε τα καράβια σας,
τα πλούτη μες στα αμπάρια σας.
Χαρείτε τα καράβια σας,
δε θα τα λιμπιστώ.
Θέλω το γιο μου το Ανεστάκι
που ‘ναι στη ξενιτιά,
αχ το μικρό μου καπετανάκι,
που δε μου γράφει πια.
Όταν πια ο έρωτας και η αγάπη θεριεύει και δεν μπορεί να κρυφτεί τότε τραγουδάμε με πάθος τους στίχους του «Επειδή σ’ αγαπώ», σε μουσική Γιάννη Σπανού (1981), «Είσαι Θεός» σε μουσική Νίκου Ιγνατιάδη (1987) και «Με το στόμα γεμάτο φιλιά», σε μουσική Χρήστου Νικολόπουλου (1989).
Είναι ολοφάνερο πως ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, πρωταγωνίστησε στιχουργικά για πολλές δεκαετίες στη χώρα μας και η ιστορία της Ελληνικής μουσικής τον τοποθετεί στους καλύτερους στιχουργούς.
Θα μπορούσα να πω πολλές ακόμα επιτυχίες που έχει σμιλεύσει με τα χέρια του σαν στιχουργικός γλύπτης, μα αυτές δεν θα είχαν τέλος. Ήταν ένα γρήγορο ταξίδι μέσα στον χρόνο παρέα με στίχους που τραγουδάμε και σήμερα και θα τραγουδούν πολλές ακόμα γενιές.
Δύσκολα θεωρώ θα γραφτούν ανάλογοι στίχοι στο άμεσο μέλλον και σίγουρα είναι αδύνατον να ξεχαστούν στη λήθη του χρόνου τραγούδια τόσο δυνατά, όσο μας έχει χαρίσει στιχουργικά ο «μεγάλος» Λευτέρης Παπαδόπουλος.
Υ.Γ : Κι αν «Ξένος για σένανε κι εχθρός» θα ‘μαι απο σήμερα και μπρος , «Μη μιλάς, μη γελάς κινδυνεύει η Ελλάς» (Χρήστος Νικολόπουλος 1989). Κι αν «Με σκότωσε γιατί την αγαπούσα», θα φέρω «Δώδεκα Μαντολίνα» κι ας «Γέλαγε η Μαρία» (Χρήστος Νικολόπουλος 1985) (Μίμης Πλέσσας 1969).
Βάγια Μπαλή
Κείμενο : Bάγια Μπαλή
Γιατί να γίνεις Μέλος | Why become our member | Join our Team
Social Media Marketing | Arts-Packages | Poets Radio
