Poets Interview | 1 Γιώργος Χ. Θεοχάρης Μια μοναδική εκπομπή συνέντευξη
Poets Interview | 1 Γιώργος Χ. Θεοχάρης Μια μοναδική εκπομπή συνέντευξη
Με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζουμε εδώ την αποκλειστική συνέντευξη σε γραπτή και ηχητική μορφή με τον σπουδαίο μας ποιητή και δημιουργό Γιώργο Χ.Θεοχάρη
Με μεγάλη χαρά σας υποδέχομαι εδώ στο Poets-radio.net. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν αυτή μας τη συνέντευξη από τη γενέθλια γη εκεί όπου τα πρώτα σκιρτήματα του νου και της καρδιάς προδιαγράφουν την πορεία ενός δημιουργού. Δεσφίνα Φωκίδας δεκαετία του ’60 και o μικρός Γιώργος αρχίζει να εξερευνά τον κόσμο γύρω του. Άνθρωποι, εικόνες, μυρωδιές, σπαράγματα μνήμης πολύτιμα που χαράχτηκαν μέσα σας εκείνη την περίοδο;
Οι απαρχές της επαφής μου με τον ποιητικό λόγο βρίσκονται στα δρώμενα της κοινοτικής ζωής ενός απομονωμένου, από πλευράς συγκοινωνίας, χωριού, όπως ήταν η Δεσφίνα της δεκαετίας του 1950 και των αρχών της δεκαετίας του 1960.
Αναφέρομαι, δηλαδή, στον εκκλησιαστικό λόγο και ήχο που προσλάμβανα από τον βυζαντινό ψάλτη πατέρα μου και από την λειτουργία μου ως παπαδάκι στην εκκλησία του πολιούχου Αγίου Χαραλάμπους, κοντά στον αείμνηστο εφημέριο Χαράλαμπο Μπούρα.
Αναφέρομαι στους μαγικούς, στην παιδική μου ακοή, προσδιορισμούς των ποιημάτων της εκκλησιαστικής ποίησης: ψαλμοί, τροπάρια, ευλογητάρια, θεοτοκία, κοντάκια, απολυτίκια, καταβασίες, αντίφωνα, ανοιξαντάρια, εγκώμια, εξαποστειλάρια, ωδές, -όπως εκείνη της Ακολουθίας του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος, του υπέροχου ποιήματος του βασιλέως Θεοδώρου Β’ του Λασκάρεως, που λέγει:
Ίνα τί με απώσω, από του προσώπου σου το φως το άδυτον, και εκάλυψέ με, το αλλότριον σκότος το δείλαιον; Το δείλαιον, το περίφοβο υπαρξιακό μας σκοτάδι…
Αναφέρομαι στην συνειδητοποίηση της επίγειας περατότητός μας, όταν άκουγα, στον εκατοστό δεύτερο ψαλμό, τη φράση:
Poets Interview | 1
Άνθρωπος ωσεί χόρτος αι ημέραι αυτού, ωσεί άνθος του αγρού ούτως εξανθήσει.
Αυτό ακριβώς, μισόν αιώνα αργότερα, θα μεταγράψει ποιητικά η ελαχιστότητά μου με τους στίχους:
Γίνονται σκόνη οι μέρες. / Σκορπούνε / -χνούδι ανθού της πικραλίδας.
Αναφέρομαι στο παρηγορητικό άκουσμα για την παροχή της ποθεινής πατρίδας, ψάλλοντας στο νεκρώσιμο ευλογητάριο το εις το καθ’ ομοίωσιν επανάγαγε, το αρχαίον κάλλος αναμορφώσασθαι, στίχους που ενσωμάτωσα σε ποίημα της συλλογής μου «Ενθύμιον».
Αναφέρομαι στην εξοικείωση με το γεγονός του θανάτου, παίρνοντας μέρος, ως παιδί, στην τελετουργία της κήδευσης των νεκρών, διαβάζοντας το ψαλτήρι πλάι στα φέρετρα, εξοικείωση που έφτανε μέχρι του σημείου να επισκέπτομαι χαράματα το οστεοφυλάκιο, παιδάκι έντεκα χρονώ, και να διαλέγω ένα καλοδιατηρημένο κρανίο προκειμένου να μας διδάξει ο δάσκαλος τα οστά της κεφαλής στο μάθημα της ανθρωπολογίας.
Εκείνα τα χρόνια, το οστεοφυλάκιο στεγαζόταν μέσα στο βυζαντινό ναΐδριο των Ταξιαρχών, στον περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Χαραλάμπους, ιδρυθέν το 1338 επί Ανδρονίκου Παλαιολόγου, με τοιχογραφίες καλλίστης τέχνης.
Poets Interview | 1
Εκεί βρίσκονταν τα κιβούρια των προσφιλών μας νεκρών κι ήτανε σαν να επισκεπτόμουν τους αποδημήσαντες συγχωριανούς μου στα σπίτια τους ενόσω ζούσαν για να τους τραγουδήσω τα κάλαντα, τώρα, υπό την σκέπη των πτερύγων των αρχαγγέλων και κάτω από το συγκατανευτικό βλέμμα των μορφών των αγίων.
Και μέσα στην παιδική μου ψυχή αποκτούσε η πράξη αυτή μιαν ιερότητα, καθώς σκεπτόμουν ότι διαμεσολαβούσα ώστε ο νεκρός, το κρανίο του οποίου κρατούσα στα χέρια μου, θα μπορούσε να επιστρέψει στο σχολείο που φοίτησε όταν ήταν παιδάκι, να επιστρέψει στην τάξη του για μιαν έστω ημέρα, ως οστά γεγυμνωμένα έστω, ως μνήμη έστω, αναστημένος ως μνήμη ο προσφιλής μου νεκρός.
Αργότερα, μεγαλώνοντας, κατάλαβα τι ήθελε να πει ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος μ’ εκείνον τον καταληκτικό στίχο στο ποίημα
Poets Interview | 1
Εις την οδόν των Φιλελλήνων για τη «δόξα των Ελλήνων, που πρώτοι, θαρρώ, αυτοί, στον κόσμον εδώ κάτω, έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου».
Αναφέρομαι ακόμη στα πικρά ακούσματα των τραγουδιών κατά την γαμήλια διαδικασία, όταν, για παράδειγμα, οι συγγενείς της νύφης παίρνοντάς την από το σπίτι για τη στέψη τραγουδούσαν εν πομπή στα στενοσόκακα:
εδώ σε τούτ’ τη γειτονιά δεν πρέπει να ‘ν’ φεγγάρι,/μόν’ πρέπει να ‘ναι ερημιά κι ένα βαθύ σκοτάδι,
θρηνώντας, λες, για το νέο κορίτσι που πήγαινε στην ξενιτιά του γάμου.
Αναφέρομαι, τέλος, στα σπαρακτικά μοιρολόγια που άκουσα από την γιαγιά μου Σοφούλα Θεοχάρη κι από τις γερόντισσες Χαρίκλεια Σαμουήλ, Χρυσούλα Αγγελέτου, Αθανασία Μαυρίκη και Μαριώ Πασκούλη, όπως κάποιο μαύρο απόβραδο που φέρανε καρβουνιασμένη από κεραυνό τη νεαρή τσοπάνισσα γειτόνισσά μας και οι γυναίκες μαδιόντουσαν μοιρολογώντας:
Δε σό ‘πρεπε δε σό ‘μοιαζε στη γη κρεββατοστρώση / μόν’ σό ‘πρεπε μόν’ σό ‘μοιαζε στου Μάη το περιβόλι / ανάμεσα σε δυο μηλιές, σε δυό νεραντζοπούλες / να πέφτουν τ’ άνθ’ απάνω σου, τα μήλα στην ποδιά σου / τα κρεμεζογαρούφαλα τριγύρω στο λαιμό σου.
Μ’ αυτή την πνευματική σκευή πορεύτηκα, ώσπου να συναντήσω τα βιβλία.
Poets Interview | 1
Ποιητές, ποιήματα που σας σημάδεψαν από την παιδική εφηβική σας ηλικία και σας οδήγησαν εδώ που σήμερα βρίσκεστε;
Στο Δημοτικό Σχολείο με έθελγαν οι απαγγελίες ηρωικών ποιημάτων της επανάστασης του 1821, κατά μόνας είτε σε εορτές σχολικές. Θυμάμαι πως στην τρίτη τάξη η δυνατότητα που είχα να απομνημονεύω εύκολα έκανε τη δασκάλα να μου δώσει τον «Ματρόζο» του Γεωργίου Στρατήγη, ποίημα υπέρ εκατό στίχων και το απήγγειλα την 25η Μαρτίου του 1960, 9ετής, αφού είχα κερδίσει χρονιά γιατί γεννήθηκα μήνα Δεκέμβριο.
Στα χρόνια της εφηβείας γνώρισα και μαγεύτηκα από την ολιγοσύλλαβη τεχνική του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου και τον λυρισμό του Λάμπρου Πορφύρα, τα πρώτα άξια ανάγνωσης ποιητικά μου σχεδιάσματα δεν ήταν παρά μιμήσεις τεχνικής και ύφους αυτών των ποιητών. Ωστόσο η καλή μου φιλόλογος Χρύσα Παπακώστα το 1966 μου χάρισε τα Άπαντα του Δ. Σολωμού στην έκδοση Πολυλά και έπεισε τον πατέρα μου να αναλάβει το, υπέρογκο για την οικονομική μας δυνατότητα τότε, κόστος αγοράς της Ανθολογίας Ποίησης και Πεζογραφίας του Μιχάλη Περάνθη, καθώς και της σειράς των τομιδίων νεοελληνικής λογοτεχνίας των εκδόσεων της Εστίας.
Δημοσίευσα πρωτόλειά μου κατά τα έτη 1968-69, μαθητής ακόμη, στην Φιλολογική Βραδυνή, στο περιοδικό Συλλογή και στο δίγλωσσο (ελληνικά – γαλλικά) περιοδικό της εταιρείας Αλουμίνιον της Ελλάδος AL– Revue.
Αργότερα, στα χρόνια των σπουδών μου, εργάστηκα στον Κέδρο και γνώρισα τους μείζονες ποιητές μας.
Poets Interview | 1
Ασπρα Σπίτια παραλία Διστόμου Βοιωτίας βιομηχανία αλουμινίου …ένα περιβάλλον αντίξοο και κρύο που δεν προδιαθέτει για δημιουργία καλλιτεχνική πόσο μάλλον ποιητική. Αλουμίνιο και Ποίηση εκ διαμέτρου αντιπαράθεση ύλης και πνεύματος. Πώς αλήθεια λειτούργησε σε εσάς ;
Τουναντίον θα σας έλεγα πως το βιομηχανικό περιβάλλον έχει τη γοητεία του και μου δόθηκαν αρκετά ποιήματα με αυτό το περιβάλλον ως έμπνευση είτε ως αξιοποίηση τεχνικών όρων στην ποιητική μου. Εξ άλλου η δουλειά μου όντας καλά αμειβόμενη μου εξασφάλιζε την ηρεμία της βιωτής προκειμένου να ασχολούμαι με την ποίηση και τη γραφή.
Αρκετά φειδωλός στη έκδοση των ποιητικών σας συλλογών ,μόλις έξι ,[παρότι ξεκινήσατε την ποιητική σας δημιουργία από το 1970] με τους εξαιρετικούς τίτλους Πτωχόν Μετάλλευμα (Εμβόλιμον 1990), Αμειψισπορά (Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκης Λεβαδείας 1996), Ενθύμιον (Καστανιώτης 2004), Από μνήμης (Μελάνι 2010), Πλησμονή οστών (Μελάνι 2018), Ότι εγκρατής η επικράτεια (Κουκκίδα 2019) και την συγκεντρωτική των ποιημάτων σας Πιστοποιητικά θνητότητας- Ποιήματα 1970-2010 (Σύγχρονη Έκφραση 2010).Δύσκολος ο τοκετός της ποίησης ,εσείς ιδιαίτερα αυστηρός κριτής ή και τα δύο.Σε ποιον εκτός από τους εκδότες σας εμπιστεύεστε την πρώτη ανάγνωση των ποιημάτων σας;
Poets Interview | 1
Όντως η απόσταση έκδοσης κυμαίνεται από 6 έως 8 χρόνια, με εξαίρεση την τελευταία συλλογή Ότι εγκρατής η επικράτεια που εκδόθηκε ένα χρόνο μετά την Πλησμονή οστών επειδή το περιεχόμενό της ήταν από καιρό έτοιμο για έκδοση. Φυσικά και είμαι αυστηρός με τη γραφή μου, αν δεν ικανοποιεί εμένα δεν λαμβάνει το «τυπωθήτω».
Η συλλογή μου Αμειψισπορά τέθηκε στο έμπειρο αυστηρό βλέμμα του φίλου μου ποιητή Γιάννη Πατίλη. Τα τελευταία χρόνια βλέπει τα ποιήματά μου ο φίλος και συνεργάτης στην έκδοση του Εμβολίμου ποιητής Κώστας Θ. Ριζάκης
Υποψήφιος φέτος με τη συλλογή σας Πλησμονή οστών [εκδόσεις Μελάνι] για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης που σας ευχόμαστε από καρδιάς να αποσπάσετε.Η υποψηφιότητά σας αποτελεί ήδη μια ήδη μεγάλη διάκριση.Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο γι’ αυτήν και να μας διαβάσετε ένα σας ποίημα από το βιβλίο αυτό;
Θα σας διαβάσω το κείμενο που συνοδεύει την έκδοση στο οπισθόφυλλο: Πλησμονή οστών, γιατί Ποίηση σημαίνει απάρνηση και μαζί μεταστοιχείωση του υλικού που παύει να υπάρχει ενώ ταυτοχρόνως εξακολουθεί να υφίσταται, ως οστό, ως σκελετός, ως μνήμη, ως όντως Λόγος.
Poets Interview | 1
Πλησμονή οστών, γιατί καθώς ποίημα το ποίημα αρμολογείται ο σκελετός της συλλογής από οστά, συναισθημάτων, εμπειριών, σκέψεων, πικρής, τραυματικής μνήμης, δονούμενου ερωτικού συγκλονισμού, αγάπης τρυφερής, όλο και κάποιο περισσεύει. Όλο και κάποιο, λες από του Αδάμ της γραφής το πλευρό, μετασχηματίζεται σε νέο ποίημα, θεμελιώνει μια καινούργια Πλησμονή οστών.
Πλησμονή οστών, γιατί ακόμη κι ένα άδειο κρανίο, στο οστεοφυλάκιο, μια ισχυρή, νομίζω, είναι εικόνα συμπυκνωμένης πραγματικότητας.
Θα σας διαβάσω ένα ποίημα πάνω στο οποίο έγραψε ο αλησμόνητος Θάνος Μικρούτσικος ένα έργο για φωνή, βιολοντσέλο, κλαρινέτο και βιολί, που δεν ακόμη δισκογραφηθεί:
Η ΠΟΡΤΟΚΑΛΕΝΙΑ ΣΤΟ ΣΤΗΘΟΣ ΜΟΥ
Κοιτάξτε την Πορτοκαλένια
κάθε πρωί τα πορτοκάλια της
κελαηδούν στ’ αποδημητικά
όπου φωλιάζουνε στα μάτια της
βάφει πορτοκαλί τον άνεμο που την διαπερνά
οι άντρες ως διαβαίνουν μέσα της
(ώρες που με το σώμα λογαριάζονται)
στην ερημιά τους επιστρέφουν εξανθρωπισμένοι
τη νύχτα οι σιωπές της κρυσταλλώνονται
-διάφανες υποσχέσεις άγριας τρικυμίας
σάρκα πορτοκαλιού τα χείλη της
(ποιος σώζεται ποιος χάνεται
μες στις διχάλες των κλαδιών της)
στάζουν ερωτικούς χυμούς ανθίζοντας
λέξεις εσπεριδοειδείς ματώνουνε
να χαίρεται το στόμα
όταν φιλά
παίρνει φωτιά απ’ τη ρίζα της
κ’ εξαίφνης το δωμάτιο παρανάλωμα
στ’ αποκαΐδια μου του στήθους
φυτρώνει η χλόη της πραγματικότητας.
Poets Interview | 1
Και εκεί στα Άσπρα Σπίτια όπου και σήμερα ζείτε δημιουργήσατε το λογοτεχνικό περιοδικό με τον ιδιαίτερο και προσφερόμενο σε διαφορετικές ίσως ερμηνείες τίτλο Εμβόλιμον που τιμήθηκε μάλιστα με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 2014 .Ο στόχος της δημιουργίας και κυκλοφορίας του περιοδικού ήταν να εμβολίσετε τα λογοτεχνικά πράγματα ή να εμφιλοχωρήσετε δημιουργικά στο δημιουργικό γίγνεσθαι της χώρας καταθέτοντας τη δική σας αλλά και των συνεργατών σας την λογοτεχνική σφραγίδα;
Τον Χειμώνα του 1988 επιχειρήσαμε, μια μικρή παρέα εργαζομένων στην βιομηχανία παραγωγής αλουμινίου και κάτοικοι των Άσπρων Σπιτιών της Παραλίας Διστόμου, που κάτι γράφαμε παράλληλα με τη βιοποριστική μας ενασχόληση, να παρεμβάλουμε και την δική μας ελάχιστη παρουσία στον συνωστισμό του έντυπου λόγου.
Κυκλοφορήσαμε το 1ο τεύχος του Εμβολίμου στο τέλος του 1988.
Ήταν έκδοση των Φίλων του Λόγου που είναι φιλαναγνώστες της πόλης και της επαρχίας μας οι οποίοι βοηθούν και στις πρακτικές εργασίες που προκύπτουν. Από το 1989 λειτουργήσαμε και το εντευκτήριο του περιοδικού στον χώρο του οποίου έχουν παρουσιάσει το έργο τους πάνω από 500 πεζογράφοι, ποιητές, φιλόσοφοι, δοκιμιογράφοι, ζωγράφοι, μουσικοί, φωτογράφοι.
Poets Interview | 1
Στην δυτική άκρη της Βοιωτίας, στον Κόλπο της Αντίκυρας, εκείνη την εποχή συμπληρωνόταν μία 25ετία έντονης βιομηχανικής δραστηριότητας και ξέραμε πως είχε αφήσει χαρακιές και σημάδια μέσα μας, έτσι ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε εντύπως και ενυπογράφως, και συνεπώς δημοσίως, ότι ο χώρος στον οποίο ζούσαμε και δουλεύαμε δεν θα έπρεπε να συστήνεται στην ελληνική κοινωνία μονάχα με την τεχνολογική του ταυτότητα και την συνεισφορά του στο Α. Ε. Π., ούτε μονάχα με την εντύπωση από τις επιδράσεις της βιομηχανίας στο περιβάλλον και τον απόηχο των εργατικών και κοινωνικών αγώνων, αλλά και με ό,τι πνευματικό είχε να δώσει, με όποιους φθόγγους Λόγου μπορούσε να συλλαβίσει, με ό,τι «άφωνο» ποδοβολούσε μέσα στις ψυχές των κατοίκων.
Ονομάσαμε το περιοδικό Εμβόλιμον ακριβώς για να σηματοδοτήσουμε την πρόθεσή μας να διεμβολίσουμε πνευματικά την αγκίστρωση της μικρής μας κοινότητας στους παγετώνες της βιομηχανικής της καθημερινότητας.
Poets Interview | 1
Ξεκινήσαμε θέλοντας κατ’ αρχήν να πείσουμε τους συντοπίτες μας για την αναγκαιότητα αυτής της εκδοτικής παρουσίας, ν’ αγγίξουμε τον ψυχισμό τους.
Να μην θεωρήσουν το περιοδικό ξένο σώμα και το απορρίψουν. Αφού το κατορθώσαμε, προχωρήσαμε σε πρόσκληση και παραίνεση, με κουβέντα πολλή, σε όσους ξέραμε πως είχαν γραπτά στο συρτάρι τους και τα κρατούσαν εκεί μη θεωρώντας τα σπουδαία.
Τους καλέσαμε να ‘ρθούν μαζί μας, να τα δούμε μαζί, να μετρήσουμε την ποιότητα της συγκίνησης που θα προξενήσουν στην φιλική μας ανάγνωση και όσα διαλέξουμε να πάρουν θέση στις σελίδες του περιοδικού.
Poets Interview | 1
Ξεκινήσαμε λοιπόν κάνοντας τη σύμβαση πως ακόμη κι αν κάποια κείμενα είχαν αδυναμίες και εξ’ αιτίας τους το επίπεδο ποιότητας της ύλης έδειχνε ότι χαμήλωνε, εμείς οφείλαμε να τα δημοσιεύουμε έχοντας την πεποίθηση πως μακροπρόθεσμα η επιλογή μας θα λειτουργούσε υπέρ της γραφής.
Επειδή είναι σημαντικό να πείσεις έστω και έναν συντοπίτη σου να βάλει στο χαρτί τις μνήμες και τα συναισθήματά του που στριμώχτηκαν σε άφωτους, μυστικούς χώρους, που καταχωνιάστηκαν σε κλειδωμένα συρτάρια αυτοεγκλεισμού από έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Πιστέψαμε πως όταν ακούς τη σιωπή του διπλανού σου να χλιμιντρίζει και να σκάβει με τις οπλές την περίφραξη της ατολμίας, οφείλεις να του δείξεις μία διέξοδο, εκείνη που χαράσσει η πέννα, ώστε να βγει, ν’ ανασάνει στην άπλα της έκφρασης.
Poets Interview | 1
Πετύχαμε εκείνο το στοίχημα. Δεκάδες δημιουργοί -150,σχεδόν, μέχρι τώρα, εκ των οποίων αρκετοί μαθητές του τοπικού Λυκείου-, από τον γεωγραφικό χώρο που ορίζεται στο πολύεδρο Άμφισσα – Λαμία – Θήβα – Λειβαδιά συντάχτηκαν μαζί μας και κάποιοι συνεχίζουν, αφού όλοι τους σιγά σιγά κατάλαβαν πώς οριοθετείται η γραμμή που χωρίζει την αγαθή προαίρεση από την ποιότητα της γραφής. Φυσικά εξασφαλίζουμε συνεργασίες από λογοτέχνες δόκιμους, όμως δεν θέσαμε αυτή την επιλογή ως προτεραιότητα.
Poets Interview | 1
Πολύ σημαντική υποστήριξη, όπως άλλωστε και όλοι οι φορείς πολιτισμού της πόλης μας, δεχόμαστε από την εταιρεία ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε., τη βιομηχανία του χώρου μας, οι υπεύθυνοι κοινωνικού απολογισμού της οποίας θεωρούν το περιοδικό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας του χώρου.
Poets Interview | 1
Παρότι φύσει και θέσει ποιητής έχετε διακριθεί και βραβευθεί με το Κρατικό Βραβείο Χρονικού-Μαρτυρίας το 2011 για το βιβλίο σας ιστορικής έρευνας Δίστομο 10 Ιουνίου 1944.
Μια από τις πιο απάνθρωπες και βάρβαρες σελίδες του πολέμου γράφτηκε στο μαρτυρικό αυτόν τόπο.Πόσο χρόνο σας πήρε η έρευνα και πόσο δύσκολο είναι τελικά για τους ανθρώπους να ξαναζούν τον πόνο και την απώλεια; Έ
να βιβλίο πολύτιμη παρακαταθήκη για τις επερχόμενες γενιές .Ποια ή ποιες ήταν οι στιγμές που σας σημάδεψαν στη διάρκεια της έρευνάς σας αυτής;
Όσον αφορά στην έρευνα διήρκεσε σχεδόν 20 χρόνια. Μάζευα ερευνώντας τις πηγές και κάποια στιγμή σαν αυτός ο όγκος τεκμηρίων να μου ζήτησε να τον δώσω στην ανάγνωση
Κατάγομαι από τη Δεσφίνα της Φωκίδας.
Τρεις ημέρες πριν μακελέψουν το Δίστομο, οι Γερμανοί χτύπησαν το χωριό μου, οδηγημένοι από συγχωριανό μου συνεργάτη τους, και θέρισαν αμούστακα παιδιά της υποδειγματικής μαχητικής ομάδας της ΕΠΟΝ Λειβαδιάς που τους αντιμετώπισαν.
Poets Interview | 1
Ένας 63χρονος και δυο 19χρονες κοπέλες, συγχωριανοί μου από τη Δεσφίνα, ήταν τα πρώτα θύματα των Γερμανών, στις 10 Ιουνίου 1944, που επέστρεφαν ηττημένοι από το Στείρι. Στην περιοχή «Καταβόθρα» εκτέλεσαν τον Γιάννη Κωνσταντίνου, τη θυγατέρα του Τασία και τη Σοφία Πετσάβα, που βοσκούσαν τις γαλοπούλες τους.
Η αγροτική έκταση της Δεσφίνας φτάνει πολύ κοντά στο Δίστομο. Την ημέρα της Σφαγής οι χωριανοί μου, μαζί οι γονείς μου, θέριζαν σε μικρή απόσταση από το Δίστομο κι άκουγαν τις οιμωγές των δύσμοιρων Διστομιτών.
Από τον Ιανουάριο του 1966 φοίτησα, ερχόμενος από το Γυμνάσιο Αμφίσσης, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο Διστόμου. Κτήριο του Σχολείου μου ήταν το κτήριο στον τοίχο του οποίου εκτελέστηκαν οι 12 όμηροι της 10ης Ιουνίου 1944. συμμαθητές μου υπήρξαν τα παιδιά όσων επέζησαν. Τα ορφανά και τα πεντάρφανα, οι χήρες των δολοφονημένων και οι τραυματίες, σωματικά και ψυχικά, ήταν οι άνθρωποι που καλημέριζα πηγαίνοντας για μάθημα.
Poets Interview | 1
Η οφειλή μου, η οφειλή μας στη μνήμη των νεκρών του Διστόμου είναι διαρκής και ανεξόφλητη.
Ας προσμετρηθεί συνεπώς και η παρούσα εργασία ως συντασσόμενη με την ιδεαλιστική άποψη (Χέρμαν Φρανκ Μάγερ) ότι γράφοντας για το τι συνέβη, συνεισφέρουμε ώστε να μην επαναληφθούν αυτές οι φρικωδίες.
Poets Interview | 1
Ζώντας και δημιουργώντας «εκτός των τειχών» πιστεύετε πως το ότι βρίσκεστε στη περιφέρεια το έργο σας δεν έχει την προβολή και τη δημοσιότητα που ίσως άλλοι ομότεχνοί σας απολαμβάνουν; Και οι Δημόσιες Σχέσεις και το Marketing πιστεύετε ότι αποτελούν βασικό στοιχείο για τη ανάδειξη ενός ποιητή –λογοτέχνη [εξαιρώντας την παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα]
Δεν έχω παράπονα. Το ποίημα, αν έχει έρμα, θα το βρει ο φιλαναγνώστης. Ναι έχουμε περιπτώσεις που το μάρκετινγκ συνέτεινε στο να προβληθούν μετριότητες και να παραγκωνιστούν αξίες. Ωστόσο δεν ανήκω σ’ αυτές τις κατηγοριοποιήσεις.
Όταν το 1973 αποφάσισα να παραμείνω στην επαρχία, ήξερα ότι φεύγοντας από την Αθήνα θα έχανα τις δυνατότητες των ποιητών της γενιάς μου, για προβολή, πριν απ’ όλους των ποιητών της στενής μου παρέας: Γιώργου Μαρκόπουλου, Στέφανου Μπεκατώρου, Αλέκου Φλωράκη και των δυνατοτήτων που μου έδινε η εργασία μου στον Κέδρο, να μπορώ να συνομιλώ με τους κορυφαίους: Ρίτσο, Λειβαδίτη, Βάρναλη κ.α.
Έτσι έγινε, μα κέρδισα μια ζωή μέσα στη φύση η επαφή με την οποία μου δίνει αδιάκοπα αφορμές έμπνευσης και γραφής
Poets Interview | 1
Ποια είναι η απήχηση των βιβλίων σας σε ξένες χώρες μια μάλιστα ποιητική σας συλλογή κυκλοφόρησε και στα αλβανικά; Τα ποιήματα αγγίζουν ανθρώπους που έχουν ζήσει σε άλλες συνθήκες με διαφορετικά βιώματα;
Είχα την τύχη να μεταφραστώ νωρίς στα γαλλικά στο περιοδικό Λύχνος στην Aix en provence. Ο χαλκέντερος Γιάννης Γκούμας μετέφρασε μια επιλογή ποιημάτων μου στα αγγλικά. Στα ισπανικά η Alicia Recio. Στα γερμανικά η Καίτη Στεφανάκη η Βούλη Ζώγου και ο Ρένος Τριανταφύλλου. Στα λατινοαμερικάνικα η Δανάη Στρατηγοπούλου. Στην αλβανική γλώσσα η έκδοση είναι σε μετάφραση του καλού ποιητή Νίκου Κατσαλίδα. Τα ποιήματα ναι αγγίζουν αλλόγλωσσους ανθρώπους, όπως, φυσικά, κι εμάς η ξένη ποίηση. Και η δημιουργική επίδραση της ξένης ποίησης στην νεοελληνική είναι γνωστή και καλοδεχούμενη.
Poets Interview | 1
Πολλές φορές πολιτικοί απαγγέλλουν στίχους ποιητών σε δημόσιες δηλώσεις και λόγους τους και κάποιες φορές χωρίς να κατανοούν τον συμβολισμό τους.Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι τι κάνουν; Τελικά η Ποίηση έχει τόση δύναμη,να συγκινεί,να συνεγείρει,νε εξεγείρει;
Οι αγώνες του λαού μας συνοδεύτηκαν πάντα από τραγουδισμένους στίχους, είτε της δημοτικής ποίησης είτε του έντεχνου ποιητικού λόγου. Ακριβώς η εξεγερτική δυνατότητα της ποίησης είναι μοναδική: δείτε τη λειτουργία του Θούριου του Ρήγα, δείτε τ’ αντάρτικα τραγούδια της Αντίστασης, δείτε τη λειτουργία της μελοποιημένης ποίησης στη Δικτατορία. Κατά τα λοιπά διάφοροι πολιτικοί τσιτάρουν στίχους που νομίζουν πως εξυπηρετούν το πολιτικό τους αφήγημα και πολλές φορές τους λένε και λαθεμένα. Κι ας μη λησμονούμε ότι πολιτικός υπουργός Πολιτισμού χαρακτήρισε δημόσια του ποιητές «λαπάδες».
Poets Interview | 1
Και η τελευταία μου ερώτηση παρόλο ότι μια συζήτηση μαζί σας μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο αλλά θα έχουμε την ευκαιρία να τα ξαναπούμε πιστεύω.Μπορείτε να μου δώσετε κρίνοντας και από τον εαυτό σας τον ορισμό του Ποιητή ;
Θα σας απαντήσω μέσ’ από την περιγραφή της ποιητικής μου:
Η δική μου ποίηση είναι ένας τρόπος για ν’ αγαπώ διαφορετικά τους ανθρώπους, τη ζωή και τα πράγματα.
Το υλικό της ποίησής μου βρίσκεται στο ατομικό και συλλογικό βίωμα που είναι κατατεθειμένο στο μεγάλο αποθετήριο της μνήμης.
Δεν κατορθώνω να γράψω «εγκεφαλική ποίηση» και ζηλεύω όσους το μπορούν.
Για να γράψω χρειάζεται να επεξεργαστώ το κοίτασμα της ανάμνησης που ανασύρω ακατέργαστο από τις σκοτεινές στοές του λατομείου της μνήμης. Στη συνέχεια εργάζομαι να μεταπλάσω το βίωμα, ώστε να μπορέσω να το εντάξω στο ποίημα. Τέλος αγωνίζομαι να αυτονομήσω το ποίημα από το βίωμα, γιατί ποίημα που προέρχεται από βίωμα και δεν αυτονομείται από αυτό, δεν είναι ποίημα.
Πολλές φορές έχω αισθανθεί ότι παρακολουθώ τους γνωστούς μου για να βάλω στο ποίημα τις συμπεριφορές και τα λόγια τους.
Πολλές φορές οι διηγήσεις των γνωστών μου έχουν την αυτοτέλεια και την αυταξία του ποιητικού λόγου.
Κάποτε οφείλω να πω ποια ποιήματά μου είναι αυτούσιος λόγος των γνωστών μου, υπογεγραμμένος από ‘μένα. Κάποτε οφείλω να αποδώσω την τιμή σ’ αυτούς που ανήκει.
Γράφοντας αισθάνομαι ωσάν να κρατώ ένα σπασμένο κομμάτι καθρέπτη μέσω του οποίου αντανακλώ τον ήλιο στα μάτια των περαστικών και τους ξαφνιάζω. Και σαν να τους λέγω: «Ελάτε να δείτε! Όπως οι ακτίνες του ήλιου, μέσ’ από την αντανάκλαση περνούν σε μιαν άλλη λειτουργία, έτσι και ο καθημερινός μας λόγος, η λέξη, μέσα από την αντανάκλασή της στην Ποίηση, προσφέρει, κάθε φορά, ένα καινούριο θαύμα».
Poets Interview | 1
Και εδώ μπορείτε να ακούσετε τη μοναδική αυτή συνέντευξη πλαισιωμένη με υπέροχα γαλλικά τραγούδια επιλογής του Γιώργου Χ.Θεοχάρη που απαγγέλει με το δικό του αξεπέραστο ύφος επιλεγμένα ποιηματά του
ααα
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης γεννήθηκε στη Δεσφίνα Φωκίδας τον Δεκέμβριο του 1951. Συνταξιοδοτήθηκε από τη βιομηχανία παραγωγής αλουμινίου, στα Άσπρα Σπίτια της Παραλίας Διστόμου, στη Βοιωτία, όπου και ζει, έχοντας εργαστεί, ως τεχνικός στην μηχανολογική συντήρηση.
Έχει εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές: Πτωχόν Μετάλλευμα (Εμβόλιμον 1990), Αμειψισπορά (Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκης Λεβαδείας 1996), Ενθύμιον (Καστανιώτης 2004), Από μνήμης (Μελάνι 2010), Πλησμονή οστών (Μελάνι 2018), Ότι εγκρατής η επικράτεια (Κουκκίδα 2019) και την συγκεντρωτική των ποιημάτων του Πιστοποιητικά θνητότητας- Ποιήματα 1970-2010 (Σύγχρονη Έκφραση 2010) καθώς και το βιβλίο ιστορικής έρευνας Δίστομο 10 Ιουνίου 1944 – το Ολοκαύτωμα (Σύγχρονη Έκφραση 2014) για το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο Χρονικού – Μαρτυρίας το 2011 και το βιβλίο Ένας στρατευμένος της ζωής – ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος (Ίδρυμα Τάκης Σινόπουλος – Γαβριηλίδης 2019)
Poets Interview | 1
Επιλογή ποιημάτων του με τίτλο Qirinj kustese εκδόθηκε στα Τίρανα (εκδόσεις Neraida 2018), στην αλβανική γλώσσα σε μτφρ. Νίκου Κατσαλίδα. Επιμελήθηκε τις Ανθολογίες ελληνικών ποιημάτων Ξένων Αιμάτων Τρύγος (Γαβριηλίδης 2014), Χνάρια στο Φιλιατρό των Φίλων (Γαβριηλίδης 2015) και Κορφολογώντας γενεών την προίκα (Γαβριηλίδης 2018), Τα υπογείως ανεωχθέντα (Ρώμη 2019) καθώς και, μαζί με τον Κωνσταντίνο Μπούρα, Τα ποιήματα του 2015 (Κοινωνία των (δε)κάτων 2016)και Τα ποιήματα του 2016 (Κοινωνία των (δε)κάτων 2017)
Διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό Εμβόλιμον, που εκδίδεται στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας από το 1988, το οποίο τιμήθηκε με Κρατικό βραβείο λογοτεχνίας το 2014 και μετείχε στη σύνταξη της έντυπης εφημερίδας BookPress. Δημοσιεύει επίσης δοκιμιακά σημειώματα και κείμενα λογοτεχνικής κριτικής. Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και αλβανικά. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κύκλου Ποιητών. Μετείχε στην Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Παιδικής Λογοτεχνίας.
Ειρήνη Γαβαλά
Poets Interview | 1
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΟΜΙΚΗ INTERNET ΤΟΥ POETS-RADIO.NET ΕΔΩ
Το Poets-Radio σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα με την βοήθεια των πρώτων φίλων-παραγωγών οργανώθηκε σε σημείο ώστε να θεωρείται ένας πολύ σοβαρός διαδικτυακός πολυχώρος.
Το πλαίσιο συνεργασίας μας σε αυτό το πρώτο στάδιο είχε ως βάση την εμπιστοσύνη και την κοινή αγάπη για την Ποίηση, το ραδιόφωνο, το βιβλίο, τη μουσική και γενικά τον Πολιτισμό.
Υπήρξε μια εντυπωσιακή ανοδική πορεία στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό και αυτό μας γεμίζει με χαρά αλλά μας κάνει να νοιώθουμε μεγάλη ευθύνη και υποχρέωση σε κάθε παραγωγό που έχει θυσιάσει χρόνο χωρίς καμία οικονομική ανταμοιβή.
Το poets-radio.net είναι ένας ιστότοπος που προσφέρει υπηρεσίες της σύγχρονης εποχής.
Ο αρχικός του σκοπός ήταν και είναι να ακουστεί η φωνή των Ποιητών και του Πολιτισμού σε ευρύτερο φάσμα, παγκόσμιο, με τρόπο που καλύπτει τις ανάγκες της εποχής μας που νοείται εποχή της απόλυτης τεχνολογίας, μέσα απο το ιντερνετικό ραδιόφωνο.
Poets Interview | 1
Ο επόμενος και διαχρονικά σκοπός του, είναι να φιλοξενήσει τα έργα όλων των συγγραφέων ποιητών, αρθρογράφων, όλων των ειδικοτήτων και όλων των θεμάτων, όλων των αντιπροσώπων της μουσικής της τέχνης των εικαστικών, (ζωγράφους γλύπτες φωτογράφους κλπ.κλπ ) του πολιτισμού, των events των δρώμενων του πολιτισμού, των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα στον Ελλαδικό και Ξένο Ιντερνετικό -διαδικτυακό και πολιτισμικό περιβάλλον.
Μετά το πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν πρώτα οι φίλοι ποιητές και στην πορεία ένα συνεχώς όλο και πιο μεγάλο κοινό ακροατών και αναγνωστών της ιστοσελίδας μας αλλά και συγγραφείς που επιθυμούν να προωθήσουν το έργο τους άνοιξε ένα δεύτερο στάδιο όπου μας επέτρεψε μέσα στο καλοκαίρι με την βοήθεια του νομικού και οικονομικου τμήματος να δομίσουμε οικονομοτεχνικό πρόγραμμα που θα καθορίζει τις αρχές, όσο και τις υπηρεσίες που προσφέρουμε, στα ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ, πρόγραμμα το οποίο πιστεύουμε πως είναι ευέλικτο πρωτοποριακό, μοναδικό σε αντιστοιχία τιμών και υπηρεσιών το οποίο ήδη έχει τύχει σεβασμού και μεγάλης ανταποκρίσεως.
Poets Interview | 1
Πάντως, η απαρέγκλιτη θέση μας είναι και θα είναι πάντα ό,τι τα γράμματα και γενικά ο Πολιτισμός θα είναι πάντα το επίκεντρο του PoetsRadio.
Οι επικοινωνίες για συνεργασία με σημαντικούς παραγωγούς και ανθρώπους του πολιτισμού, μας κάνει να αισιοδοξούμε και να δουλεύουμε σοβαρά προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τα γράμματα λοιπόν ο Πολιτισμός μα πάνω απ όλα ο καλλιτέχνης, ο ποιητής, ο συγγραφέας, ως Πρόσωπο είναι πάνω απ όλα για εμάς και όχι η στείρα λογική της αγοράς, γι΄ αυτό και η προσωπική επαφή, με τα μέλη μας μέσω της τεχνολογίας, τηλεφωνικώς, αλλά και σε συναντήσεις που θα προγραμματιστούν, κρίνεται απολύτως αναγκαία.
Poets Interview | 1
Το Poest-Radio κατατάσσεται στα πρώτα 15-20 ραδιόφωνα, στον παγκόσμιο ιστό , και πρώτο ως, Ραδιόφωνο της Ποίησης, του Πολιτισμού και του Βιβλίου. Διακρίνεται και δεσπόζει ως ψηφιακό αποτύπωμα με ότι αυτό συνεπάγεται, σε πάνω από 475 κατηγορίες, αποτελεσμάτων και στατιστικών Επίσημων Στοιχείων Google και Servers πάνω από 10.200.000 επισκέψεις – 5.100.000 page views ακροάσεις και πάνω από 850.000 ακροατές άκουσαν όλες τις εκπομπές μας στους 23 μήνες λειτουργίας του σταθμού, γεγονός που μας προτρέπει να το υποστηρίξουμε αναλογικά μαζί σας σε πολλά επίπεδα.(τα στατιστικά στοιχεία πάντα στην διάθεσή σας)
Η ομάδα μας αποτελείται από 24 Πρόσωπα.
Μουσικούς, συνθέτες, συγγραφείς, ποιητές, νομικούς, τεχνικούς ήχου παραγωγής, ιστοσελίδας ίντερνετ videos , μακετίστες, art-producers, and events makers, καθώς και από ραδιοφωνικούς παραγωγούς 18 τον αριθμό, οι οποίοι προέρχονται από διάφορα μέρη της Ελλάδος.
Δημιουργούμε, συνεργαζόμαστε και εκπαιδεύουμε τους παραγωγούς μας,(μέλη μας) (όχι μόνον ως ιδιότητα του παραγωγού), σύμφωνα με τις ανάγκες μας, τις ανάγκες του κοινού της εποχής μας, καθώς και τις ανάγκες που αντιπροσωπεύει το όραμά μας.
Poets Interview | 1
Η εκπαίδευση αυτών λαβαίνει χώρα και εξελίσσεται φυσικά από τους παραγωγούς μας και τα μέλη μας, σαφώς μέσω της τεχνολογίας και των ηλεκτρονικών υπολογιστών, με τα ειδικά προγράμματα που εφαρμόζουμε, ως γνώστες του αντικειμένου, και σε άλλα κράτη, με σκοπό, η Φωνή της Ποίησης και του Πολιτισμού, μας, να αποκτήσει παγκόσμια φωνή και να γίνει το μέσο πρωτοποριακής επανάστασης και αφύπνισης στο πνεύμα στην ψυχή και στην καθημερινότητα όλων.
Τα μέλη μας στον κάθε τομέα Πολιτισμού κρίνεται να μην είναι πολλά στον αριθμό.
Τα μέλη μας, πρέπει να είναι ιδιαίτερης φύσεως και ιδιοσυγκρασίας, υψηλών προδιαγραφών και προσόντων καθώς και αναγνωρισμένα από τον κύκλο απήχησης του είδους που αντιπροσωπεύουν, όπως και από το ευρύτερο κοινό.
Σας ευχαριστούμε ιδιαιτέρως για τον χρόνο σας, την προσοχή σας στα θέματά μας, την ευγενή προσέγγισή σας στο όραμά μας, εύχομαστε από καρδιάς καλή συνοδοιπορία και συνεργασία, σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς.
Αν πρεσβεύετε τις ίδιες αξίες με εμάς και θέλετε να ενταχθείτε την ομάδα μας στείλτε μας το βιογραφικό σας, το εν γένει έργο σας, λογαριασμό fb, τυχόν blog ή ιστοσελίδα σας και θα σας ενημερώσουμε.
Με εκτίμηση
Η ομάδα του Poets-Radio